Su altında roma yolu

Limantepe su altı kazılarında tarihi roma yolu bulundu.

Urla’da
1992 yılından beri karada 2000 yılından beri de sualtında sürdürülen
Limantepe Kazıları 2007 yılı çalışmaları devam ediyor. Ankara
Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Hayat Erkanal başkanlığında yürütülen kazılar bu yıl
özellikle turizme yönelik olarak gerçekleştiriliyor.
Bu yıl ki
kazı çalışmaları hakkında bilgi veren Limantepe Kazı Başkanı Prof. Dr.
Hayat Erkanal, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da kazıların hem
karada hem de denizde sürdüğünü söyledi. Erkanal, “Bu yıl karada
yürüttüğümüz çalışmalar daha çok turizme yönelik. Daha önce yaptığımız
çalışmaların bazı sorunlarını halletmek üzere belli noktalarda
yoğunlaştık. Amacımız, bugüne kadar yapılan tüm çalışmaları gerek
uluslararası, gerekse ulusal alanda yapacağımız yayınlarla sorunsuz
olarak ortaya koymak. Bu amaçla bazı çalışmalar yaptık. Limantepe’de
özellikle M.Ö. 2. bin yılına ait iki önemli evre bulunuyor. Bunlardan
biri M.Ö. 3. binin ilk yarısına ait olan evre. Burada yaptığımız
çalışmalarda bazı evler açığa çıkmıştı. Bu evlerin arka tarafları açığa
çıkmadığı için boyutları konusunda tereddütlerimiz vardı. Bunu giderme
amacıyla bir çalışma yapıldı. Bu çalışmalar sonuçlanmak üzere. Ama asıl
önemli olan daha önce yaptığımız ve erken Tunç 2. dönemine ait büyük
bir bastiyonun devamını araştırmaktı. Bu çalışmalar olumlu sonuç verdi
ve bu kuleye bağlı ikinci bir kule daha açığa çıktı. Çalışmalarımız
bunda sonra daha çok restorasyon ve sağlamlaştırmaya yönelik devam
edecek. Hatta imkan bulabilirsek bir kısmının üstünü kapatacağız.
Yürüme şeritleri, aydınlatma ve yönlendirme levhaları ile dışardan
gelen vatandaşlara yaptığımız çalışmalar hakkında onların
anlayabileceği şekilde bilgiler vereceğiz” dedi.
2000 yılından
beri sualtı kazı çalışmalarını da gerçekleştirdiklerinin altını çizen
Prof. Dr. Hayat Erkanal, “Daha önceki yıllarda sualtı çalışmalarımızı
İsrail’in Hayfa Üniversitesi ile birlikte yapıyorduk ama aradan geçen
zaman içinde Ankara Üniversitesi ve TÜBİTAK tarafından bizim eksik
ekipmanlarımız sağlandı. Bu arada sualtında çalışacak uzman kadromuz
yetiştirildi. Böylece kurumsallaşmamızın önü açıldı ve bu kurumsallaşma
geçen yıl gerçekleştirildi. Ankara Üniversitesi Sualtı Araştırma ve
Uygulama Merkezi adını alan kurumumuz aktif çalışmalarını ancak bu yıl
ortaya koyabildi” dedi. Bu yıl sualtı daha geniş bir çalışma alanı
oluşturduklarını vurgulayan Erkanal, “Bu yıl diğer yılların aksine daha
geniş bir alan açmayı hedefledik ve bu bağlamda 2x6 metre boyutlarında
bir çukur açtık. Amacımız, sualtında kalan tarih öncesi döneme ait
mendireğin iç yüzünü açmak ve diğer taraftan da denizin altındaki
tabakaları tespit ederek bu mendireğin ne zamanlarda kullanıldığını
ortaya koymak. Bu çalışmalar devam ediyor ve kesin bir sonuca
ulaşılamadı ve bu yıl da ulaşılması mümkün değil. Çünkü, tahminlerimize
göre asıl hedefimize ulaşabilmek için deniz altında yaklaşık 10 metre
bir çukur açmamız gerekiyor. İlk etapta yaptığımız çalışmalarda 1,5
metre derinliğe ulaştık ve denizin tabanının yani mendireğin iç
kısmının tabanının büyük küp parçalarla kaplı olduğunu gördük. Bu
küplerin büyüklükleri konusunda şu an bir bilgimiz yok ancak,
rahatlıkla bir insanın içine girebileceği büyüklükte olduğunu tahmin
ediyoruz. Ne amaçla kullanıldığını bilmiyoruz. O dönemde bunların her
türlü gıda maddesini taşıyabilecek kapasitede oldukları belli. Sayıları
o kadar fazla ki bunların 1,2 gemiden daha fazlasından düşmüş olmaları
gerekiyor. Bunu da şimdi söylemek mümkün değil. Ama bu seneki
çalışmalarımızın sonuçlarından bir tanesini bu oluşturacak” dedi.
Teknik
imkanlarını geliştirerek sualtında başka çalışmalar da yaptıklarının
altını çizen Prof. Dr. Hayat Erkanal, Roma döneminde Karantina Adası’nı
Limantepe’ye bağlayan yolu tespit ettik. Şu anki mevcut yola
baktığımızda 50 ile 110 metre açığında bulunuyor. Bir kavis çizerek
Limantepe’den Karantina Adası’nın güney ucuyla birleşiyor. O dönemde
çevreden çok sayıda gelişi güzel tonlarca taş toplanarak bu yolun
tabanı oluşturulmuş ve bunun üzerine yol inşa edilmiş. Bu yol denizi
doğu ve batı olmak üzere ikiye bölmüş ve bağlantısını koparmıştır.
Denizin bağlantısı kesildikten sonra özellikle doğu kesiminde bir
yığılma olmuştur. Bugünkü yol bu yığılmanın üzerine yapılmıştır. Hatta
bu yolun hemen yanında belki Osmanlı döneminde belki Cumhuriyetin ilk
yıllarında yapılmış olan bu yolun kalıntılarını görmek mümkün. Biz
bulduğumuz Roma dönemindeki yolun şimdiki yolun altında kaldığını
düşünüyorduk. Ama yıl yaptığımız çalışmalar neticesinde bu düşünce
tamamen değişti. Gerek fotoğraf gerekse çizimlerle bu çalışmalarımızı
kamuoyuna duyuracağız. Çünkü Karantina Adası Roma döneminde büyük bir
iskana tabi tutulmuş. Pek çok villa açığa çıkarılmış, özellikle 8-10
bin kişilik bir amfi tiyatro ortaya çıkmıştır. Bu da bu denli
yoğunluğun olduğu adanın karayla sıkı bir bağını ortaya koyuyor ve bu
ortaya çıkarttığımız yol bu nedenle çok önemlidir” dedi.
Limantepe
yapılan çalışmaları bilim dünyasının yakından takip ettiğini burada
yapılan çalışmalar hakkında bilgi sahibi olduklarını ancak yöre halkını
da konu hakkında bilgilendirmek amacıyla da çeşitli çalışmalar
yürüttüklerini söyleyen Erkanal, “Bu nedenle Urla Belediyesi tarafından
Ankara Üniversitesi’ne Sualtı Arkeoloji Müzesi yapılmak üzere
devredilen binaların restorasyon çalışmalarına başlanacak. Hatta bu yıl
en azından binanın tabelasını asmak ve resmi bir kurum haline getirmek.
Böylece Bodrum’dan sonra Urla Sualtı Arkeoloji Müzesi de sadece yöre
halkının değil tüm ilgi duyanlara, merak edenlere hizmet edecek” dedi.
Ankara
Üniversitesi Sualtı Arkeoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin Urla
Belediyesi’nin tahsis ettiği 16 dönümlük arazide faaliyetlerini
sürdürdüğünü yapılacak olan ek binalarla burasının bir auları kampusü
xhalne geleceğini söyleyen Prof. Dr. Hayat Erkanal, “Buraya kütüphane,
laboratuar, konferans salonu, depo, konaklama binaları hatta bunun
ötesinde arkeopark planlamış bulunuyoruz. Önümüzdeki yıllarda
tamamlanacak olan Sualtı Arkeoloji kampusünde çok daha farklı
çalışmalar yapma imkanı bulacağız. Amacımız sadece 3-4 ay değil yılın
12 ayı bu merkezin hizmet vermesini sağlamak” dedi. Mehmet EmeçUrla Bld. Basın Bürosu