Keyfi izmir
Admin
 Mesaj Sayısı : 220
Yaş : 41
Kayıt tarihi : 14/11/08
 |  Konu: Türkleşme Sürecinde Tire  Ptsi Ara. 29, 2008 1:59 pm | |
|
Türkleşme Sürecinde Tire Tire tarihinde ikinci dönem, Türklerin Batı Anadolu'yu ele geçirmeleriyle başlar. Bizans sonrasında, adına Beylik Devri dediğimiz bu dönem, yüz yıllık bir zaman dilimini kaplamaktadır ki, diğer bir rakamsal ifadeyle,15. yüzyıla kadar uzanır. 14 yüzyılın başlarından itibaren kentte, Türkmen tesirli Oğuz Boylarına ait sosyal doku, kent coğrafyasını, doğudan batıya doğru saran Heteroksi özellikli, Babalar yoğunluğu gösterir. Tire'nin yaslandığı dağ eteklerini, doğudan batıya doğru mekân tutan Baba Zaviyeleri Yöre güvenliğinin adeta sigortası gibidir. Oysa tarih yazımına alınmayan bu �Dede-Baba� liderler, büyük bir ihtimalle Tire' nin fethinde,
aşiret liderleri görevini ifa etmişlerdir. Bu Türkmen Beyleri, Asyatik
Türk kültürünün, kırsal kesimde yaşayan ve özenle korunan, �Dede�
kimlikli unsurlarıdır. Bu unsurlar, Tire' de Şaman- İslâm hamurunu yoğuran hoşgörüyü, yani dinsel özgürlüğü, yaşamın yeni yorumu olarak sunan süreç adlarıdır. Bu dönemdeki Tire' nin oluşumunda, böyle bir dinsel özgürlüğün önemli payı vardır. Tire'nin Bizans'tan alınışı, 1300' lü yılların başında gerçekleşmiştir. Önce Menteşe Bey'in damadı ve Menteşe Ordularının Başkumandanı Emir Sasa Bey tarafından zorlanan Kent, 1304-1308 yıllarında, Türklerle Bizanslılar arasında defalarca el değiştirdikten sonra nihayet, 1308 yılında, kesin olarak Türk egemenliğine geçmiştir. Belgelere göre Sasa Bey, yalnız Tire'nin değil, bölgenin de ilk fâtihidir o dönemlerde� Daha sonra, Aydınoğlu Mehmet Bey, Sasa Bey'in elinden bölgeyi alarak, Aydınoğulları Beyliği�ni kurmuştur. İki Beyin egemenlik savaşında Mehmet Bey galip gelmiş, Sasa Bey ise yapılan savaşta ölmüştür. Tire'deki �Kesikbaş� adlı yatırın, büyük bir ihtimalle Sasa Bey'e ait olduğu , bugün bile Tire halkınca dile getirilmektedir.  Bölge coğrafyasının, Aydınoğullarının egemenliğine geçmesinden itibaren, önce Birgi ve sonra da Tire'nin idâri merkezler olduğu anlaşılmaktadır. Türkler öncesi tarih, kültür ve inançların zengin birikimine sahip olan Tire'nin , Beylikler Devri sürecinde de, sanat ve mimaride, kendilerine özgü bir yapı özelliğini ortaya koyduğu görülür. Bu yeni Türk kentine, o tarihten itibaren, 200'ü aşkın Oğuz kaynaklı aşiret, oba ve oymak halkının yerleştirildiği görülmektedir. Bu gelişmelerin Tire'nin ekonomik büyümesine katkıda bulunduğu gibi, folklorik zenginliğine büyük bir katkısı olmuştur.  Aydınoğlu Beyliğinin 1402 Ankara Savaşı'ndan sonraki yönetim kenti Tire olmuş, İsa Beyin oğullarından Musa
ve İkinci Umur Bey'ler, babalarının ölümünden sonra, Beyliği Tire'den
yönetmişlerdir. Yine Ankara Savaşı�ndan sonra kışı geçirmek için,
Tire'ye gelen Timur ve, Osmanlı' ya karşı örgütlenen Şeyh Bedrettin,
tarihsel belgelerin yanı sıra, anonim bilgilerin de günümüze dek
ulaşmasını sağlamışlardır. | |
|
