Özetle Urla

Urla, İzmir’in 38 km. batısında, kendi adını taşıyan yarımadanın
merkezindeki eski bir yerleşim merkezidir. Kuzeyinde Ege Denizi,
güneyinde Düden Körfezi ve Seferihisar ilçesi, batısında Çeşme ilçesi,
doğusunda ise Güzelbahçe ilçesi yer almaktadır. Devlet İstatistik
Enstitüsü’nün verilerine göre (2000) toplam nüfusu yaklaşık 49 bin
civarında olan ilçenin yüzölçümü 721 kilometrekaredir.


Urla ilçesindeki en yüksek dağ 650 metre rakımıyla ilçenin
güneybatısındaki Teke Dağları’dır. Bu dağ dışında yüksekliği 200 metre
biraz aşan birkaç dağ vardır. Bunların dışında arazi genellikle
yükseklikleri 200 metreyi aşmayan tepeler ve ovalardan meydana
gelmiştir.
Akdeniz ikliminin hâkim olduğu Urla’da yıllık sıcaklık
ortalaması 16,8 derece, nisbi nemlilik ise %61 civarındadır. Yılın
195–200 gününün açık ve güneşli, 30–39 gününün kapalı, 120 gününün ise
parçalı bulutlu geçtiği Urla’da etkili olan rüzgârlar
kuzey-kuzeydoğudan “poyraz”, güneyden lodos”tur. İklimin etkisi
nedeniyle bitki örtüsü bodur çalılardan oluşan makilerin ağırlık
gösterdiği alanlardan oluşur. Uzunkuyu, Zeytineli, Yağcılar, Demirciler
köyleri civarında bakir çam ormanları vardır. Bunların dışında çınar,
zeytin, kavak, incir ve meyve ağaçları genel bitki örtüsü içinde yer
alır.
Urla’nın İzmir Körfezi’ndeki sahilinde oniki adası
bulunmaktadır. Bu adalardan dördü iskâna açıktır. Diğerleri ise
günübirlik turizmde önemli bir üs olarak kullanılmaktadır.
Urla’da
tarım ekonomik yapının belirleyicisidir. Tarım sektöründeki en çok
uğraşı alanı tahıl, zeytincilik, sebze, meyve ve çiçekçiliktir. 1980’li
yıllardan bu yana ise İçmeler, Özbek, Zeytinalanı mahalleleri ile
Bademler ve Kuşçular köylerinde seracılık faaliyetleri önem
kazanmıştır. Zeytinalanı ve İçmeler Mahallesi ile Kuşçular Köyü’ndeki
seralarda sebze üretimi yoğunluktayken Bademler Köyü ve Özbek
Mahallesi’nde kesme çiçek ve süs bitkileri üretilmektedir.
Tarım
dışında büyükbaş ve küçükbaş hayvan besiciliği ve balıkçılık ekonomik
girdinin diğer önemli kaynakları arasındadır. Balıkçılık konusunda yeni
yeni uygulamaya başlayan “tarla balıkçılığı” bir zamanlar geriler
durumdaki balıkçılığımızın yeniden canlanmasında etkili olmuştur.
Urla
ılımlı iklim kuşağında, Akdeniz iklimi ve Akdeniz bitki örtüsüyle yılın
yedi ayı turizme hizmet vermektedir. Urla’nın sahip olduğu doğal
zenginliklerden Malgaca İçmeleri, Özbek ve Gülbahçe’deki şifalı suları,
Çamlıçay Mahallesi’nden Balıklıova Köyü’ne kadarki sahillerinin temiz
kumu ve denizi özellikle Demircili, Yağcılar ve Zeytineli kıyılarında
henüz insan elinin değmediği ormanlar ve koylar bulunmaktadır.
Günümüzden
8 bin yıl öncesinden başlayarak bütün çağların ve kültürlerin yeşerdiği
Urla’da arkeolojik ve tarihi alanların sayısı oldukça fazladır. İskele
Mahallesi’ndeki Limantepe Höyüğü M.Ö. 6 bin yıla kadar uzanmaktadır.
Yine İskele’deki Klazomenai şehri 12 büyük İon şehrinden birisidir.
Limantepe ve Klazomenai şehirlerinde yürütülen bilimsel kazılarda ele
geçen buluntular İzmir ve Manisa müzelerinde sergilenmektedir. Ve
günümüzde Demircili Köyü sahilinde küçük bir yarımada üzerinde bulunan
Airai Kenti, Teos ve Erithrai arasındaki bir liman olarak M.Ö. 6 yy
için önemli bir yerleşim merkezidir. Airai’den Zeytineli ve Alaçatı’ya
kadar uzanan bir sahil boyunca Roma ve Bizans dönemlerine tarihlenen
pek çok yerleşme bulunmaktadır.
Özbek civarında, Çarpan
Körfezi’ndeki Tavşan Adası’nda ve Gülbahçe’de İon, Roma ve Bizans
dönemlerinden kalıntılar bulunmaktadır. 14. yüzyılın ilk yarısında
(1320’lerde) Türklerin Urla yarımadasına hâkim olmalarıyla birlikte
bugünkü Urla bir Türk yerleşim merkezi olarak kurulmuştur. Bu dönemden
kalma Fatih İbrahim Bey Camii ve Hamamı halen kullanılmaktadır.
Bu
eserlerin dışında Çarşı Camii (15. yy), Kapan (Hacı Turan) Camii ve
Mektebi (14.-15. yy), Kütük Minare Camii (14.-15. yy), Hersekzade Ahmet
paşa Hamamı (1508), cami, mektep, türbe, hamam ve çeşmeden oluşan
Kamanlı Külliyesi (15. yy) hemen sayılabilecek olanlardandır. Yapılan
araştırmalarda Urla ve köylerinde toplam 13 tarihi cami ve mescidin, 10
hamamın, 4 türbenin ve 20’nin üzerinde çeşmenin olduğu saptanmıştır.
Urla ve Urlalılar güzel doğası, sıcakkanlı konuksever insanları, zengin tarihi ile “gönüllere taht kurmayı” hedefliyor.